Kto, w świetle prawa, jest podatnikiem podatku od nieruchomości, jeśli właściciel zawarł umowę dzierżawy z przysługującym dzierżawcy prawem do wznoszenia budynków lub budowli?
Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne (w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej) będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, posiadacze samoistni nieruchomości lub obiektów budowlanych, użytkownicy wieczyści gruntów oraz, w ściśle określonych przez ustawodawcę przypadkach, posiadacze nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
W związku z powyższym powstaje pytanie: co w przypadku, gdy właściciel nieruchomości zawiera umowę dzierżawy gruntu, na podstawie której dzierżawca otrzymuje prawo do wznoszenia na owym gruncie obiektów budowlanych? Innymi słowy, kto powinien rozliczyć się z fiskusem i zawrzeć ten wydzierżawiony grunt w swojej deklaracji na podatek od nieruchomości – właściciel gruntu czy osoba dzierżawiąca?
Zgodnie z prawem obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży nadal na właścicielu gruntu nawet jeśli został on wydzierżawiony na postawie umowy cywilnoprawnej. Jak zostało już wspomniane, podatnikami podatku od nieruchomości są właściciele nieruchomości i obiektów budowlanych, a zgodnie z panującą w prawie cywilnym zasadą „to co jest na powierzchni przypada gruntowi” (superficies solo cedit) własność budynku (a także innych obiektów połączonych z gruntem) wzniesionego na gruncie jest nierozerwalnie złączona z własnością tego gruntu. Co do zasady część składową nieruchomości ziemskiej stanowią bowiem wszystkie obiekty trwale złączone z tym gruntem. W konsekwencji, wszystko co na powierzchni gruntu, nawet wydzierżawionego (i nawet to, co wybudowane zostało przez dzierżawcę), staje się z założenia własnością właściciela gruntu, a więc to on jest płatnikiem podatku od nieruchomości i musi uwzględnić taką nieruchomość w swojej deklaracji – wyjaśnia Bartosz Antos z portalu www.grunttozysk.pl.
Dodatkowo, nawet zawarcie w umowie cywilnoprawnej (umowie dzierżawy) informacji, że zobowiązanie uregulowania należnego podatku od nieruchomości zostaje przeniesione z właściciela na dzierżawcę nie wywrze upragnionych skutków. Przenoszenie zobowiązań podatkowych w oparciu o sporządzenie umów cywilnoprawnych jest niezgodne z prawem. Taką nieruchomość musi uwzględnić w swojej deklaracji właściciel gruntu, nawet pomimo obustronnej zgody i porozumienia potwierdzonego dokumentem, czyli sporządzoną umową dzierżawy – co potwierdzają orzecznictwa sądowe, przykładowo to ogłoszone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygnatura akt: III SA/Po 611/10).