- Tematy:
W maju 2013r. weszły w życie zapisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Zgodnie z nowelizacją nie ma już możliwości wydania nowych warunków zabudowy lub decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jeśli inwestycja ma być realizowana na gruntach rolnych stanowiących klasy I-III. Ustawodawca wykluczył również wyjątek, zgodnie z którym na działkach chronionych o powierzchni do 0,5 ha można było uzyskać takie decyzje. Wielu inwestorów wykorzystało vacatio legis i wykorzystując 30-dniowy okres wyczekiwania uzyskało decyzje WZ działek, objętych ww. przepisem sprzed nowelizacji. Jednak mimo tego, spotykają się z wątpliwościami urzędników, szczególnie jeśli chodzi o działki zaliczane do klasy od I do III i wyłączenie z produkcji rolnej gruntów. Zatem czy można uznać grunty rolne klas chronionych za przeznaczone na cele pozarolnicze na podstawie wydanej w okresie przejściowych decyzji o warunkach zabudowy?
Robert Tomaszewski podkreśla, że w związku z niechęcią gmin do uchwalania planów miejscowego zagospodarowania, decyzje WZ w większości przypadków stanowią podstawę inwestycji, wykonania prawa zabudowy. Często jednak, mimo ostatecznej decyzji wydanej przed wejściem w życie ustaw, tj. przed 26 maja 2013r., inwestorzy występujący z wnioskiem o wydanie decyzji o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej, uprzedzającą uzyskanie pozwolenia na budowę, otrzymują decyzję odmowną. Argumentem odmowy jest fakt, iż zgodnie z nowelizacją ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych grunty klas I-III mogą być przeznaczone na cele nierolnicze jedynie w planie zagospodarowania przestrzennego i to po wyrażeniu zgody przez Ministra Rolnictwa. Stanowiska te jednak nie mają odzwierciedlenia w przepisach prawa. Znacząca jest tutaj zasada trwałości decyzji administracyjnej (zgodnie z art. 16 § 1 kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity - Dz. U. z 2013 poz. 267). Co to oznacza? Że do momentu wyeliminowanie decyzji ostatecznej przez organ administracyjny z obrotu prawnego stanowi ona podstawę praw i obowiązków adresata. Ponownie objęta postępowaniem administracyjnym (zgodnie z wyrokiem WSA z Warszawy z dnia 12 lipca 2012r., IV SA/Wa53/12) może być ona jedynie na skutek obalenia w trybie oznaczonym w procedurze administracyjnej. W znowelizowanej ustawi o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie znajduje się rozstrzygnięcie dotyczące decyzji WZ wydanej przed wejściem w życie ustawy, a 30-dniowe vacatio legis miało właśnie za cel zakończenie postępowań trwający h, związanych z WZ na zasadach dotychczasowych. R. Tomaszewski podkreśla, że prawo nie działa wstecz. Chyba że jest to przewidziane w przepisach, a nie jest w nowym brzmieniu ustawy. Jeśli inwestor dysponuje decyzją WZ, powinien uzyskać wyłączenie gruntów z produkcji rolnej i uzyskać pozwolenie na budowę.
W toku postępowania organy administracji nie mogą nakładać na strony obowiązków, które nie wynikają z przepisów prawa (art. 6 k.p.a., mówi o zasadzie praworządności). Odmawiając więc wyłączenia z produkcji rolnej gruntów, dla których wydana była decyzja o warunkach zabudowy działają niezgodnie z prawem. Decyzja taka bowiem, wydana przed wejściem w życie ustawy, spowodowała trwałą zmianę przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze (art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych) i możliwe jest w związku z tym wydanie decyzji kolejnej, dotyczącej wyłączenia z produkcji rolnej takich gruntów. Art. 7 wspomnianej ustawy mówi, iż jeśli inwestycja planowana na gruntach, dla których wymagana jest zgoda ministra, to realizacja możliwa jest na podstawie postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jednak nie wskazuje, że musi. W związku z tym, zmiana przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze może nastąpić w planie, lub decyzji WZ.
Tak więc, zgodnie z przepisami prawa, co podkreśla Robert Tomaszewski, decyzją WZ zmienia się przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze. Nowelizacja nijak nie uchyla skutków decyzji wydanych przed wejściem w życie jej zapisów. Wnioski o wydanie pozwolenia na budowę poprzedzone wyłączeniem z produkcji rolnej gruntów objętych WZ-etką nie mogą być rozpatrywane negatywnie przy powołaniu argumentu braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Prawo administracyjne wyraźnie stanowi o trwałości decyzji, praworządności i nie retroakcji.